Poprzez cyk filmów ukazujących finansową historię ludzkości, zabiorę Cię w podróż; podróż, której zadaniem będzie zwiększenie Twojej wiedzy o świecie finansów. Historia finansów – hmmm, to może wydawać się nudne. Zrobię więc wszystko, aby przekazać informacje w możliwie najfajniejszy sposób.
Ci, którzy nie znają historii, skazani są na powtarzanie jej błędów”
Warren Buffett
Historia jest doświadczeniem wielu pokoleń. Doświadczenie jest najlepszym nauczycielem.
Co to są pieniądze?
Pamiętam, jak na studiach finansowych uczyliśmy się różnych definicji. Natomiast nigdy nie nauczyliśmy się czym jest pieniądz? Dlatego ten oraz kolejne artykuły dokładnie odpowiedzą Tobie na to pytanie.
Czy pieniądzem można nazwać banknoty i monety, które można znaleźć w każdym portfelu? A może pieniądze to plastykowe karty, które coraz częściej zastępują banknoty? Czy może pieniędzmi są cyfry w systemie komputerowym banków? Czy pieniądzem jest kredyt lub lokata? A może wartość obligacji, akcji czy nieruchomości? Czy może pieniądz, to nic innego jak siła nabywcza?
Różne formy pieniądza
Podążając za autorem książki „Finansowy potwór z Jekyll Island” można powiedzieć, że pieniądzem jest wszystko, co zostało uznane za środek wymiany i daje się zaklasyfikować do jednej z następujących form:
- Pieniądz towarowy
- Kwity pieniężne
- Pieniądz fiducjarny
- Pieniądz cząstkowy
By zrozumieć system finansowy, musisz zrozumieć różnicę pomiędzy wymienionymi formami pieniędzy.
Funkcja pieniędza
Podstawową funkcją pieniędzy jest określanie wartości przedmiotów/usług, które można za nie wymienić.
Barter
Barter można zdefiniować, jako bezpośrednia wymiana jednego towaru na drugi, jednej usługi na inną usługę – o tej samej wartości. Tu dochodzimy do pewnego paradoksu. Ponieważ każda ze stron wymiany postrzega wartość tego, co otrzymuje jako wyższą, niż wartość tego, co daje. Gdyby taka zależność nie istniała, wymiany by nie było.
Zauważ, że w przypadku barteru przedmioty, czy usługi przedstawiają wartość same w sobie. Telefon, klocki, maskotkę, czy też pracę mechanika można wycenić. Przedmioty barteru muszą przedstawiać rzeczywistą wartość dla drugiej strony – inaczej nie dojdzie do wymiany.
Pojęcie rzeczywistej wartości jest tu kluczowe. Pozwoli Tobie zrozumieć różne formy pieniądza i odróżniać je od siebie.
Pieniądz towarowy
W ewolucji handlu zaczynano zawsze wykorzystywać w barterze jeden lub dwa towary częściej, niż inne. Posiadały one pewne cechy, które czyniły je użytecznymi lub atrakcyjnymi dla wszystkich – cechy te czyniły je po prostu wygodnymi dla stron transakcji.
Dochodziło do tego, że towary te były wymieniane nie dla nich samych, ale ponieważ prezentowały wartość, którą można było kumulować i wymieniać na coś innego w późniejszym czasie. W tym momencie takie towary przestawały stanowić przedmioty barteru, a zaczynały pełnić funkcje pieniędzy. Stawały się środkiem wymiany – pieniądzem towarowym.
Na początku była to wyłącznie żywność: np. zboża, czy zwierzęta. Jednak, gdy przetrwanie nie było zagrożone – np. pożywienia było dużo – wartości nabierały przedmioty pożądania. Stawały się nimi np. ozdoby. Niektóre ludy do wymiany używały muszelek, inne rzadkich kamieni. Jednak przedmioty te prawie zawsze miały rzeczywistą wartość niższą od jedzenia.
